رضا خادم سیدالشهدا، مداح و تعزیه‌خوان
کودکان در کنار گود تعزیه، آداب اسلامی و تربیتی را فرا می‌گیرند
رضا خادم سیدالشهدا، نویسنده، کارگردان، مداح و تعزیه‌خوان خوزستانی معتقد است: روش‌های سمعی و بصری بهترین راه‌ها برای یادگیری کودکان هستند، آموزه‌ها وقتی در حوزه‌های آیین و سنت و تمدن گرد می‌آیند بهتر است از دریچه‌ی نمایش و تعزیه و شبیه‌خوانی به کودکان منتقل شوند.
به گزارش روابط عمومی کانون خوزستان، رضا خادم سیدالشهدا، نویسنده، کارگردان، مداح و تعزیه‌خوان خوزستانی که در نخستین سوگواره‌ی ادبی استانی «شمع و شبنم» ویژه‌ی ماه محرم، سخن می‌گفت با بیان این مطلب تأکید کرد: در دنیا دو قشر خیر و شر یا خوبی و بدی داریم و کودکان باید برای انتخاب مسیر صحیح زندگی هر دو مسیر را بشناسند و انسان‌های برگزیده‌ای را به عنوان الگو به آنها معرفی کنیم، از این روی آداب اسلامی و تربیتی را می‌توان در قالب شبیه‌خوانی و ادغام آموزه‌ها با آیین و سنت، در کنار گود تعزیه به کودکان بیاموزیم.
او ضمن ارائه‌ی یک تعریف کلی از ماهیت تعزیه و شبیه‌خوانی آیینی، بیان کرد: پیشینه‌ی هنر شبیه‌خوانی در ایران به قبل از اسلام و واقعه‌ی کربلا برمی‌گردد، در آیین زرتشتی و مهرپرستی این هنر در سیاوش خوانی‌ها و غیره تجلی و تکامل‌یافته است و با گذشت زمان و در عصر صفویه تقویت شده و مراسمات شبیه‌خوانی با ذکر وقایع اسلام و عاشورا، پررنگ‌تر شده و حدود سیصد و شصت مجلس تعزیه تدوین شد که از آن دوران شکل گرفته و ماندگار شده است.
این مداح و تعزیه‌خوان آیینی، کودکان را مخاطبان عمده‌ی هنر شبیه‌خوانی و تعزیه دانست که حتی نسخه‌های اجرا شده را از برمی‌کنند و افزود: شیوه‌ی نمایشی شبیه‌خوانی یک نمونه‌ی پاکوبی آلایش برای ماندگاری در ذهن کودک است که از پیچیدگی دور است و سرعت انتقال بالایی دارد، تأثیرات روحی و روانی در نمایش شبیه‌خوانی بر کودکان مثبت‌تر است و آثار مخرب ندارد زیرا کودک در مورد جنبه‌ی نمایشی اشراف کامل دارد.
او توضیح داد: نوع رفتاری که در متون قدیم تعزیه نگاشته شده سرشار از آموزه‌های دینی و تربیتی برای کودکان است به‌گونه‌ای که مضامین و نمایش‌هایی وجود دارد که مختص کودکان نگاشته شده و رفتارها و دیالوگ‌ها، نمایانگر الگو و اصول اجتماعی، خانوادگی و تربیتی برای این قشر هستند، حتی موسیقی انتخابی برای کودکان، دست‌چین و ماندگار شده است.
این نویسنده و کارگردان با اعتقاد به اینکه تعزیه ملزم به گریاندن و پرداختن به مصائب نیست، تأکید کرد: نوحه‌سرایی بخش کمی از هنر شبیه‌خوانی و تعزیه را شامل می‌شود و مخاطب با توجه به دریافت‌های خویش به بروز احساسات می‌پردازد و نباید او را به اجبار بگریانیم.
خادم سیدالشهدا ضمن شرح نکاتی در باب رنگ‌شناسی و نمادها در هنر آیینی گفت: در شبیه‌خوانی، رنگ‌ها، فضا و شخصیت‌ها را توضیح می‌دهند، بدین جهت است که رنگ‌های زرد و سبز یا قرمز را به وفور می‌بینم و همگی دارای فلسفه‌ی خاص خود هستند، همچنین ادبیات و لغات در تعزیه باید به‌گونه‌ای برگزیده شوند که جنبه‌ی امانت‌داری را در انتقال مفهوم و محتوا حفظ کنند، تکیه‌گاه تاریخی داشته و از تحریف دور باشند.
بر اساس این گزارش، نخستین سوگواره‌ی ادبی استانی «شمع و شبنم» به‌عنوان یکی از ویژه‌برنامه‌های ماه محرم، با حضور سرپرست معاونت فرهنگی کانون خوزستان، رضا خادم سیدالشهدا، نویسنده، کارگردان، مداح و تعزیه‌خوان خوزستانی، کارشناسان و مربیان مراکز آفرینش‌های ادبی، فرهنگی و هنری و جمع کثیری از اعضای ادبی مراکز کانون پرورش فکری خوزستان، در صفحه‌ی مجازی همایش‌های استانی آفرینش‌های ادبی برگزار شد.
گفتنی است: نخستین سوگواره‌ی ادبی استانی «شمع و شبنم» با سرپرستی طیبه پوربصیری، مربی ادبی و اشتراک‌گذاری آثار ادبی اعضا به کار خود پایان داد.